Dzisiaj temat intuicji. Opowiem o tym dlaczego intuicja jest ważna, czym w ogóle jest, jak działa, jak rozpoznać głos intuicji pomiędzy myślami, o największych wyzwaniach związanych z używaniem intuicji i o tym jak ją rozwijać.

Znaczenie intuicji

Jeżeli nie używasz intuicji jako swojego podstawowego przewodnika w życiu pomijasz własną głębszą mądrość, która zawiera 80% informacji potrzebnych Ci do podjęcia dobrej dla Ciebie decyzji – 80%. Używając tylko logicznego umysłu masz  20% informacji do dyspozycji. Mniej więcej tak wyglądają proporcje. Albert Einstein świetnie podsumował znaczenie intuicji mówiąc, że : „Intuicyjny umysł jest świętym darem, umysł racjonalny jest jego wiernym sługą. Stworzyliśmy społeczeństwo, które szanuje sługę a zapomina o darze.” I trudno się z tym nie zgodzić. Tak mocno utknęliśmy w logicznej lewej półkuli i to uważamy za najbardziej wartościowe – liczby, twarde fakty, rezultaty, że kompletnie straciliśmy zaufanie do intuicji. Może dla komputera takie logiczne algorytmy wystarczają, ale jesteśmy ludźmi, mamy do dyspozycji więcej narzędzi niż 2+2=4.

Żeby móc żyć w zgodzie ze sobą i stworzyć dla siebie życie takie jakiego chcesz, żeby móc odkrywać i używać własnych talentów, predyspozycji, podejmować kluczowe decyzje w swoim życiu trzeba przywrócić właściwy porządek w relacji pomiędzy logicznym umysłem a intuicją właśnie przez powrót do intuicji, przez częstsze odwoływanie się do intuicji. Bez tego będziesz błądził a intuicja jest Twoim indywidualnym przewodnikiem. To ona powinna wyznaczać trasę a umysł racjonalny powinien wypełniać ją szczegółami.

Często ignorujemy albo pomijamy głos intuicji, bo przez całe życie gromadzimy różne głosy, opinie i sugestie innych ludzi – naszych rodziców, przyjaciół, głos naszej kultury, głos mediów i społeczeństwa, które zagłuszają nasz wewnętrzny głos aż z czasem tracimy zdolność zauważania go i przestajemy go traktować poważnie, jako coś wartościowego. Z powodu natłoku cudzych głosów w głowie, różnych myśli mamy kłopot nie tylko z zauważaniem intuicji, ale też z zaufaniem do naszej własnej intuicji. Nauczyliśmy się nadawać większą wagę i wartość zewnętrznym opiniom niż własnemu wewnętrznemu głosowi. Żeby sprawę jeszcze pogorszyć uznajemy, że te zewnętrzne głosy, które ciągle nam huczą w głowie to głos rozsądku a poświęcanie czasu na słuchanie jakiegoś cichego, dziwnego głosu, który podpowiada te wszystkie często zupełnie inne rzeczy niż nasz racjonalny umysł byłoby głupotą. Nikt nas nie uczy jak słuchać i używać tego głosu dlatego wydaje nam się czymś obcym.

Czym jest intuicja

Intuicja to coś pomiędzy instynktem a racjonalnym umysłem, tak bym to ujęła. Zadajesz sobie pytanie i wiesz, znasz odpowiedź bez analizowania plusów i minusów, bez używania logicznego umysłu, po prostu wiesz, nie wiesz skąd wiesz, ale jesteś pewien, że wiesz i tyle. Nie ma w tym wahania ani żadnej niepewności. To raczej akt rozpoznania, błysk bardziej odczucie niż myśl. Intuicja to ten rzadko mylący się cichy głos, który przechodzi od razu do sedna strzela od razu w dziesiątkę i rozwiązuje problem bez analizy. Myślę, że już teraz znasz odpowiedzi na większość pytań, które sobie zadajesz i na które szukasz logicznej i analitycznej odpowiedzi – jaką pracę chciałbym mieć taką czy tamtą, powinienem przyjąć tę propozycję czy nie, co mam robić? Próba logicznej odpowiedzi na takie pytania często budzi masę wątpliwości – za i przeciw, to jest dobre czy złe to powoduje poczucie zagubienia i dezorientacji. Problem polega na tym, że nie jesteś połączony z głębszym źródłem wiedzy, które takie dylematy rozwiązuje w sekundy. To analiza logiczna powoduje, że czujesz że nie potrafisz podjąć decyzji, tkwisz w toku niekończących się analiz, które prowadzą do coraz większych wątpliwości i zagubienia. Organizujesz sobie w głowie wojny na myśli zamiast obejść to wszystko używając intuicji. Poczuć czy jest jakieś może delikatne, ale nieodparte przyciąganie do którejś z opcji, nie tylko dlatego, że to korzystniejsza na poziomie logicznym, ale dlatego, że jest w tym jakaś inna magnetyczna siła przyciągania dla Ciebie.

Niektórzy widzą w intuicji jakieś magiczne źródło wiedzy, ale tak naprawdę to nie jest żadna magia, chociaż działa to wszystko naprawdę w tajemniczy i niezwykły sposób. W codziennym życiu intuicja jest prawie niezauważalna dla nas – nawet o tym nie wiedząc natychmiast interpretujesz czyjeś mikroekspresje twarzy, ton głosu, gromadzisz tysiące delikatnych sygnałów z otoczenia, niuansów, masz wenę, coś tworzysz, masz pomysł na jakąś innowację, właściwie znikąd przyszedł Ci do głowy pomysł na jakiś niesamowity produkt, który rozwiązuje realny problem albo po prostu wiesz jak powinieneś się zachować w sytuacji w której jesteś – wszystko to pochodzi z podświadomego umysłu, który bez przerwy rejestruje wszystko co się dzieje. Jak taka gigantyczna maszyna nagrywająca wydarzenie po wydarzeniu, doświadczenie po doświadczeniu, bo mimo, że intuicja pochodzi z wewnątrz to wszystko zaczyna się od tego, co dociera do nas z zewnątrz. Wszystko to, co jest w  zapisane w podświadomym umyśle pozwala w przyszłości  to wykorzystać i zachowywać się intuicyjnie, bez myślenia i analizy w podobnych sytuacjach w których już uczestniczyłeś. Czyli intuicja jest mocno połączona z Twoimi wcześniejszymi doświadczeniami, wiedzą, wydarzeniami i sytuacjami, które spotkały Cię w życiu.

Jak działa intuicja

Wyobraź sobie, że na scenie stoi wielki słój pełny drobnych kolorowych kulek. Na widowni siedzi 50 osób, które mają oszacować ilość kulek w słoju. Ktoś mówi, że w słoju jest 110 kulek, ktoś inny, że jest 10 587 kulek, kolejna osoba mówi, że jest ich 1569 i tak dalej, każda osoba mówi swoją liczbę. To wszystko wygląda dość przypadkowo i wydaje się bez sensu, ale co się okazuje? Jeżeli dodasz do siebie wszystkie te pozornie przypadkowe wyniki, te zdecydowanie przesadzone i te zniżone, powiążesz je przez dodanie ich do siebie dostaniesz wynik, który będzie zaskakująco bliski właściwej liczbie kulek w słoju. Jak to się wiąże z intuicją? Twój umysł podświadomy gromadzi wydarzenia i doświadczenia jak kulki w słoiku. Bez przerwy je śledzi i tworzy jakieś powiązania pomiędzy nimi i kiedy to jest potrzebne wyciąga z nich średnią, która pozwala nie tyle na w 100% precyzyjne określić dokładny wyniku ile oszacować go, rezultatem jest ogólny kierunek w którym powinieneś podążać. Mając ten kierunek możesz wypełnić luki logicznym umysłem czyli doprecyzować wynik. Trudno powiedzieć jak to się rzeczywiście dzieje, niektórzy przypisują intuicji jakąś magiczną moc inni uważają, że działa w oparciu o zwykły mechanizm upraszczania.

Kolejny przykład. Wyobraź sobie mistrza gry w szachy. Mistrz potrafi w ułamku sekundy wykonać ruch, nie ma w tym ani chwili myślenia. Zgromadził wiele doświadczeń, widział setki tysięcy kombinacji na szachownicy, jego intuicja w tej dziedzinie działa jak brzytwa. Intuicyjnie wybiera właściwy ruch. To pokazuje, że intuicja rozwijana jest przez praktykę. Jego logiczny umysł nie jest w stanie przetworzyć takiej ilości danych w krótkim czasie i odpowiednio zareagować. Ale w wyniku kumulacji doświadczeń setek godzin spędzonych nad szachownicą pomiędzy określonymi sytuacjami na szachownicy, które były poprzedzone wcześniejszymi ruchami, pojawiały się wyniki tych ruchów, przeciwnicy różnie na nie reagowali, wszystko to zostało w podświadomości w której teraz w ramach tych doświadczeń powstają połączenia dlatego teraz mistrz gra swobodnie, bez wysiłku, spontanicznie i zaskakująco trafnie dobiera posunięcia w ułamku sekundy wie, co ma zrobić. To nie jest żadna magia to jest właśnie cud bycia człowiekiem.

Może się wydawać, że intuicja jest całkiem zorganizowana, że układa jakoś te wszystkie informacje i doświadczenia, które docierają do podświadomego umysłu w jakieś kategorie. To jest taka masa informacji, że to wszystko przecież musi mieć jakiś porządek prawda? Nie prawda, intuicja nie działa na zasadach logicznego uporządkowanego umysłu. Nie ma tutaj żadnego wyższego porządku, żadnej idei fixe. intuicja nie działa na teoriach, koncepcjach, działa na wydarzeniach i doświadczeniach. Taka jest różnica. Podświadomy umysł przypomina raczej wielki worek w którym wszystko jest wymieszane ze wszystkim niż regał.  Połączenia pomiędzy wydarzeniami i doświadczeniami są bardzo spontaniczne. To nie jest żaden model ani teoria formowana w oparciu o Twoją przeszłość. Całe piękno intuicji polega na tym, że jest zupełnie wolna od takich rzeczy od schematów. Właśnie dlatego jest w stanie swobodnie łączyć bardzo różne wydarzenia i doświadczenia i wrócić do Ciebie w postaci jakiegoś olśnienia, oryginalnego, innowacyjnego pomysłu, który nie ma nic wspólnego z logiczną analizą z punktu a do punktu b potem do punktu c itd. Czasem to jest a, z, k i d. Oczywiście w przypadku intuicji elementów jest dużo więcej. Chodzi o to, że intuicja nie działa w żaden uporządkowany sposób. Twój podświadomy umysł może przetwarzać masę danych jednocześnie a na końcu wypluć informację, której potrzebujesz i która jest zaskakująco trafna. Z powodu takiego działania intuicja jest wolna od błędów w myśleniu, błędów logicznych, jest odporna na dezinformację, zniekształcenia i działa też dobrze przy niepełnym zestawie informacji. Rzadko się myli, szczególnie w obszarach w których masz wiedzę i doświadczenie. Im większa wiedza i doświadczenie tym intuicja trafniejsza. Nawet jeżeli dostanie jakieś błędne informacje to nie jest w stanie wiele zmienić, bo w swojej pamięci ma tysiące innych, właściwych informacji i nawet w takich warunkach intuicja daje właściwą odpowiedź. Czyli pozwala podejmować dobre decyzje bez względu na braki informacyjne albo dezinformację. To nie znaczy, że intuicja nie popełnia błędów, popełnia je, to znaczy tylko tyle, że jest mniej wrażliwa na działanie pojedynczych odchyleń niewłaściwych informacji na które logiczny umysł jest bardzo wrażliwy i wywołuje to w nim spore zamieszanie, poczucie zagubienia.

Jak określić granicę pomiędzy logiką a intuicją? Jak rozpoznać czy to z czym masz do czynienia to intuicja czy myśli?

Intuicjs vs. logiczny umysł

Logiczny umysł działa sekwencyjnie, w uporządkowany sposób, jest ograniczony i pracuje liniowo. Kiedy coś analizujesz, wrzucasz swoje obserwacje i fakty, które znasz do tej analizy, rozważasz je jeden po drugim i na końcu powstaje jakiś wniosek i tu mamy do czynienia z myśleniem. Jeżeli spontanicznie przyszła Ci do głowy odpowiedź bez analizy masz do czynienia z intuicją. Nikt naprawdę nie wie jaką pojemność ma podświadomy umysł, ale wydaje się, że dysponujemy nielimitowaną przestrzenią  do przechowywania informacji poza naszą świadomością. Mimo, że na pierwszy rzut oka wydaje się działać przypadkowo to w tej przypadkowości jest jakaś głębsza mądrość, której nie pojmuje nasz logiczny umysł a nawet broni się przed nią.

W rozróżnieniu intuicji od myślenia pomoże Ci natężenie głosu myśli i intuicji. Myśli są bardzo głośne, huczą w głowie, są natrętne, bez przerwy Cię bombardują. Intuicja jest cicha jak szept na stadionie pełnym ludzi. Odnosi się do odczuć, to co podpowiada wydaje się po prostu właściwe bez żadnego logicznego uzasadnienia nie ma tutaj wątpliwości i wahania jak w przypadku myślenia.

Myślenie niesie ze sobą ciężar wahania, bo napędza Twój strach, wątpliwości, obawy przed tym co pomyślą o Tobie inni, wpędza Cię w czarne scenariusze potencjalnych problemów i przeszkód. Intuicja omija wszystkie te rzeczy i dociera bezpośrednio do sedna. Ale nawet jak dotrze do sedna to myślenie ciągle może jeszcze wszystko popsuć wzbudzając wątpliwości i nie dając wsparcia intuicji, nie traktując jej serio. Czyli Twój logiczny umysł zamiast zabrać się za wypełnianie szczegółów w podążaniu w kierunku który określiła intuicja zagłusza ją. Nie masz do czynienia z intuicją kiedy tak się dzieje i jeżeli do zrobienia czegoś skłania Cię strach przed oceną albo to, że po prostu inni chcą żebyś coś zrobił. To nie jest twój głos, to nie jest intuicja.

Intuicja też nie wymaga skupienia się. Nie potrzebuje skupionej uwagi tak jak myślenie żeby działać. Działa jak żywioł, jest spontaniczna, nieskrępowana, po prostu się dzieje bez wysiłku jest błyskiem w plątaninie myśli, które ciągle masz w głowie. Skupienie może tylko sprawić, że użycie intuicji będzie trudniejsze. Im bardziej się uwolnisz od ram logiki i skupienia tym łatwiej ją usłyszysz. Myślenie wymaga wysiłku, posługiwanie się intuicją nie taka jest też ważna różnica.

Rezultatem użycia intuicji jest ogólna wizja, kierunek. To znaczy nie konkretna liczba piłek tylko szacowana liczba piłek. Domeną logiki powinno być planowanie jak iść w tym kierunku, jak zorganizować wszystko tak żeby to było możliwe. Intuicja pozwala być kreatywnym, innowacyjnym, oryginalnym a zadaniem myślenia jest pomoc w realizacji tych rzeczy a nie utrudnianie tych rzeczy.

Intuicja jest szybka i pewna, odzywa się raz, nie powtarza się jak myśli w nieskończoność. Jeżeli ją zignorujesz w porządku, ale konsekwencje poniesiesz później. Będziesz sobie może mówił – coś od początku mi nie pasowało, gdzieś w środku wiedziałem, że to nie jest dla mnie, że ta osoba nie będzie dla nie dobra albo, że nie powinienem inwestować w to pieniędzy, albo nie powinienem współpracować z tym człowiekiem, ale to zrobiłem. Zignorowałem własne przeczucie.

Intuicja nie jest dobra w długoterminowym przewidywaniu. Działa tu i teraz i działa najlepiej w obszarach, które są Ci znane w których masz doświadczenie. Nie działa za dobrze kiedy coś jest zupełnie obce, nie masz w tym doświadczenia i robisz to po raz pierwszy. Nie ma się wtedy na czym oprzeć. Wtedy bierze pod uwagę najbardziej podobne wydarzenia albo doświadczenia i uzyskuje z tego wynik, który może być obarczony większym ryzykiem błędu. Nie jest tak dokładny jak gdybyś miał bezpośrednie doświadczenie w tych obszarach.

Dlaczego używanie intuicji wydaje się takie trudne? Jakie są największe wyzwania przy korzystaniu z niej?

Wyzwanie – intuicja

Myślę, że są trzy główne wyzwania w używaniu intuicji. Pierwsze to odpuszczenie kontroli i myślenia tego pozornego rozsądku i logiki. Nadawanie im pierwszeństwa i uznanie za coś bardziej wartościowego od intuicji. Logiczny umysł lubi wszystko kontrolować, to jest jego zadanie – wydobyć sens z rzeczy, które Cię otaczają i wydarzeń które mają miejsce, nadać światu porządek w pewnym sensie go policzyć, zmierzyć, nadać mu wymierną wartość a w praktyce logiczny umysł nadaje światu taki zwodniczy smak skomplikowania przez to.

To prowadzi mnie do kolejnego wyzwania, którym jest zaufanie intuicji. To jest zbyt proste i tajemnicze dla logicznego umysłu żeby odpuścić kontrolę i pozwolić żeby przejęło ją coś co jest tak nieuporządkowane, niezmierzone i niezbadane jak Twoja intuicja. W dodatku głos intuicji jest dość cichy mimo, że bardzo silny i pewny jest zagłuszany przez analizę. Nie ma szans w starciu z logiką o ile nie dasz mu szansy.

Jeżeli przezwyciężysz te dwie przeszkody napotkasz trzecią, która ostatecznie decyduje o tym czy pójdziesz za głosem intuicji czy nie – chodzi o odwagę do tego, żeby zacząć się nią kierować i postępować według tego, co podpowiada. Myślę, że jako ludzie właśnie to powinniśmy robić – słuchać własnego wewnętrznego głosu zamiast słuchania cudzych myśli, teorii, opinii i koncepcji w naszej głowie. Oczywiście to nie wyklucza korzystania z logicznego umysłu, ale pierwszeństwo powinno mieć słuchanie i podążania za intuicją, bo to jest Twój głos.

Jak rozwijać intuicję

Podążając za tymi wyzwaniami, które wymieniłam wcześniej najpierw musisz być w ogóle zdolny do usłyszenia intuicji, to oznacza potrzebę uspokojenia Twojego mentalnego monologu myśli – świetna jest do tego oczywiście medytacja, bycie sam na sam ze sobą i pisanie sobie dziennika w którym możesz ujmować twoje przeczucia to, co czujesz, że podpowiada Ci intuicja na temat tego, co aktualnie dzieje się w Twoim życiu albo na temat decyzji jakie masz do podjęcia. Intuicją rozwija się z praktyką czyli im więcej doświadczenia i im więcej zauważania jej w życiu tym łatwiej będzie Ci jej używać, przestanie być taka obca. Na tym etapie najważniejsza jest umiejętność rozróżnienia pomiędzy intuicją a myśleniem. Stwierdzenie czy to co słyszysz to jest jakiś obsesyjny, powtarzający się w kółko głos, czy głos delikatny, ale pewny, zmierzający prosto do rozwiązania czy kluczący, tworzący komplikacje, ten głos jest pewny czy pełny wątpliwości. Rozpoznanie tego pozwoli Ci stwierdzić czy masz do czynienia z myśleniem czy z intuicją.

Kolejna rzecz to zaufanie do intuicji. Jak je pogłębiać? Myślę, że świetną praktyką oprócz pisania sobie, co przeczuwasz w swoim dzienniku i konfrontowania tego z rzeczywistością jest przypominanie sobie sytuacji w których rzeczywiście poszedłeś za głosem intuicji. Jakie to było uczucie, skąd wiedziałeś, że to intuicja, po czym to rozpoznałeś, gdzie w ciele czułeś intuicję? Chodzi o oswojenie się z odczuciami w czasie używania intuicji, nauczenie się rozpoznawania tego kiedy ona działa. W ten sposób nabierzesz zaufania i pewności, że słuchasz właściwego głosu. Na początek możesz podejmować mniej ważne decyzje używając intuicji.  Szczególnie w obszarach w których masz sporą wiedzę i doświadczenie warto to robić i tego próbować. Jeżeli chcesz rozwinąć intuicję szczególnie mocno w jakiejś konkretnej dziedzinie gromadź jak najwięcej wiedzy i doświadczenia w tej dziedzinie to będzie wspierało Twoją intuicję, tak zwaną intuicję fachową.

Ostatnia rzecz to odwaga. Odwaga do tego żeby podejmować realne działanie w oparciu o przeczucia. To jest trochę straszne na początku. Ale na pewno nie jest gorsze niż poczucie, że utknąłeś w swoich niekończących się logicznych analizach, które nijak nie doprowadzają Cię do żadnego rozwiązania ani żadnych odpowiedzi. Twój umysł jest zdezorientowany natłokiem myśli, rozwiązaniem jest zwrócenie się w stronę intuicji. Miej silne postanowienie, że od teraz będziesz używał intuicji częściej bez względu na to jak trudno będzie jej na początku zaufać i uznać ją za najważniejszą. Bo ona jest najważniejsza. To spowoduje, że wybieranie i kierowanie własnym życiem będzie prostsze bez względu na zewnętrzne głosy, sugestie, podszepty i wątpliwości. Nie pozwól się przekonać swoim myślom, że nie wiesz, bo wiesz, ale żeby się o tym przekonać musisz dotrzeć do innego poziomu wiedzy i pewności jaki zapewnia Ci intuicja. To nie znaczy też ignorowania logiki, to znaczy określanie kierunku za pomocą intuicji i uzupełnianie wszystkich puzzli po drodze logicznym planem czyli w praktyce oznacza to symbiozę obu – logiki i intuicji.

 

MAGDA ADAMCZYK